SMART – metoda definiowania celów
SMART – metoda definiowania celów
Cele SMART – Metoda SMART jest jedną z najpopularniejszych metod do wyznaczania celów zawodowych i prywatnych. Połową sukcesu obranego celu jest jego odpowiednie sformułowanie i koniecznie zapisanie! Z pewnością posiadasz cele, które zawsze chciałeś zrealizować, jednak nigdy nie miałeś na nie wystarczająco dużo czasu lub motywacji. Zmień to i zacznij od przelania celu na kartkę papieru zgodnie z metodą SMART. Nasz artykuł przedstawi Ci najpopularniejszą metodę formułowania celów – SMART. Dowiesz się gdzie możesz stosować SMART, jakie czekają pułapki w metodzie SMART oraz nauczysz się na przykładach jak formułować swoje cele metodą SMART. Na końcu przedstawimy Ci alternatywne metody formułowania celów. Przejdź teraz na stronę Akademii Jakości i dowiedź się więcej na temat metody SMART z darmowego kursu online. W kursie przybliżamy całą metodę definiowania celów metodą SMART. Wspólnie tworzymy cele metodą SMART a po wszystkim otrzymujesz certyfikat ukończenia kursu z efektywnego wyznaczania celów metodą SMART oraz niezbędne narzędzie do tworzenia celów SMART.SMART co to za metoda?
Metoda SMART to obecnie najpopularniejszy sposób formułowania celów, który swoje początki miał w 1968 roku. Dr Edwin Locke opublikował artykuł zatytułowany: „W kierunku teorii motywacji i zachowań motywacyjnych“ w którym jednoznacznie wskazał że tylko odpowiednio sformułowane cele prowadzą do ich osiągnięcia. Obecnie każde przedsiębiorstwo stawia przed sobą cele, starając się dążyć do wykonania założeń. Niejednokrotnie można spotkać się z niepoprawnie sformułowanymi celami i w konsekwencji czego następuje jedynie marnotrawstwo zasobów, brak zrozumienia, spadek motywacji spowodowany poczuciem bezsensu. Aby uniknąć wyżej wymienionym sytuacjom, należy zastosować metodę SMART, która dzięki swoim pięciu cechom pozwala stworzyć cel, który zostanie zrealizowany i przyniesie założoną korzyść. Metoda SMART zawiera w sobie pięć kluczowych cech opisanego celu, które pomagają odpowiednio go wyznaczyć. Cel wyznaczony metodą SMART musi być:- konkretny
- mierzalny
- osiągalny
- istotny
- określony w czasie
- regularnie oceniany
- redefiniowany
S – Specific – Konkretny
Cel musi być konkretny, jasno sprecyzowany, tak aby nie było żadnych niedomówień. Należy sformułować go tak aby każda osoba, która spotka się z naszym celem będzie go dokładnie rozumieć i nie będzie miała żadnych wątpliwości co do jego realizacji. Przykład celu, który nie jest konkretny to: „Znajdę lepszą pracę” lub „Zwiększę sprzedaż”. Stosując metodę SMART, te same cele należy zmienić na: „Znajdę nową pracę na stanowisku X w firmie realizującej projekty z branży Y, na rynku międzynarodowym.” i analogicznie drugi cel: ”Zwiększę sprzedaż w mojej firmie, stosując nową kampanie marketingową, polegającą na wyświetlaniu spersonalizowanych reklam na mediach społecznościowych naszym potencjalnym Klientom ”. Pamiętajcie że powyższym przykładom brakuje jeszcze pozostałych cech aby mogły być określone celami wyznaczonymi zgodnie z metodą SMART.M – Measurable – Mierzalny
Cel musi być mierzalny aby móc sprawdzać jaki jest status jego realizacji lub ukończenia. Najlepiej używać metody pomiaru liczbowego, ponieważ jest to najbardziej mierzalny atrybut do którego możecie się odnosić w realizacji celów. Odnosząc drugą cechę do naszych przykładów będą wyglądały one następująco: ” Znajdę nową pracę na stanowisku X w firmie realizującej projekty z branży Y, na rynku międzynarodowym. Moje nowe wynagrodzenie będzie nie mniejsze niż Z.” oraz drugi przykład: ”Zwiększę sprzedaż w mojej firmie o 10%, stosując nową kampanie marketingową, polegającą na wyświetlaniu spersonalizowanych reklam na mediach społecznościowych naszym potencjalnym Klientom ”. Teraz oba nasze cele możemy bardzo łatwo monitorować odnosząc się do ustalonych mierzalnych wartości.A – Attainable – Osiągalny
Cel musi być osiągalny. Należy podkreślić tym kryterium że dany cel stanowi wyzwanie dla osoby podejmującej się realizacji danego celu. Jednak warto sprawdzić jak wysoko możemy zawiesić poprzeczkę podczas definiowania celu metodą SMART. Niejednokrotnie zdarza się że zbyt ambitny cel, niepoparty wcześniej żadną analizą nie będzie realizowany, ponieważ już na starcie zostanie odrzucony przez osobę, która będzie chciała się go podjąć. Nawiązując do naszych przykładów celów określonych metodą SMART, przeanalizujmy czy w ciągu 3 miesięcy jesteśmy w stanie znaleźć nową pracę. Jeśli uważamy że posiadamy wystarczające kompetencje aby znaleźć taką pracę, sprawdziliśmy rynek ofert pracy i jest ich wystarczająco dużo aby zakładać że cel jest osiągalny. Sytuacja jest bardzo podobna dla naszego drugiego przykładu gdzie zakładamy wzrost sprzedaży o 10% w ciągu 6 miesięcy. Jeśli wykonywaliśmy podobne kampanie sprzedażowe i otrzymaliśmy zbliżone wyniki do założonych, to śmiało możemy zakładać że przy obecnych działaniach możemy osiągnąć 10% wzrost sprzedaży.R – Relevant – Istotny
Cele określane metodą SMART muszą być istotne z punktu widzenia organizacji, czyli spójne z jej innymi celami oraz strategią całej firmy. Jeśli odnosimy się do celów jednostki to konieczne jest aby nasz nowy cel był w zgodzie z pozostałymi i się nie wykluczał oraz posiadał znaczną ważność w naszym życiu. Nie ma sensu realizować celów metodą smart, które po głębszej analizie okażą się bezsensowne. Wróćmy do naszych przykładów wyznaczania celów metodą SMART. Zastanówmy się czy znalezienie nowej pracy da nam tak wymierne korzyści jakie zakładaliśmy wcześniej, może okazać się że jeśli jedynym czynnikiem zmiany pracy jest wzrost wynagrodzenia a nowa praca będzie oddalona o 60 km od obecnego miejsca zamieszkania to nasz cel traci zasadność, ponieważ czas potrzebny na dojazd oraz koszty paliwa będą przewyższały wzrost wynagrodzenia. Przechodząc do drugiego przykładu dotyczącego wzrostu sprzedaży zastanów się jakimi nakładami pracy i zasobów zostanie zrealizowany wzrost sprzedaży, może okazać się że nowa kampania marketingowa wraz z jej obsługą przewyższy zakładany koszt i 10% wzrostu sprzedaży nie przyniesie żadnego zwrotu z inwestycji.T – Time-bound – Określony w czasie
Jedną z kluczowych cech dobrze określonego celu metodą SMART jest jego określenie w czasie. Cel musi być określony w czasie, to mu nadaje ramy, które będą wyznaczały dla nas kluczowe momenty realizacji celu. Warto zadać sobie pytanie kiedy realizacja celu ma się rozpocząć, kiedy zakończyć, jakie są kamienie milowe naszego celu. Wracając do naszych przykładów dodajmy do nich kolejną cechę czyli mierzalność. Pierwszy cel będzie wówczas wyglądał tak: „W ciągu 3 miesięcy znajdę nową pracę na stanowisku X w firmie realizującej projekty z branży Y, na rynku międzynarodowym. Moje nowe wynagrodzenie będzie nie mniejsze niż Z.” oraz nasz drugi cel: „W ciągu 6 miesięcy zwiększę sprzedaż w mojej firmie o 10%, stosując nową kampanie marketingową, polegającą na wyświetlaniu spersonalizowanych reklam na mediach społecznościowych naszym potencjalnym Klientom”Rozszerzenie METODY SMART – METODA SMARTER
Rozszerzeniem metody definiowania celów SMART jest metoda SMARTER, poniżej znajdziecie rozszerzenie o dwie kluczowe cechy celu sformułowane metodą SMARTER.E – Evaluated – Oceniony
Rozszerzenie metody SMART do metody SMARTER, powoduje dodanie do niej cechy pozwalającej nam na cykliczne ocenianie postępów realizacji naszego celu. Dzięki temu pozwala na reakcje z naszej strony i przejście do ostatniej cechy jaką jest możliwość redefinicji celu wyznaczonego metodą SMART.R – Readjust – Zredefiniowany
Tak jak wspomnieliśmy wyżej, zważając na zmieniające się otoczenie należy mieć możliwość redefinicji naszego celu i dlatego przy sytuacjach awaryjnych lub cyklicznej ocenie postępu pracy w realizacji celu należy podjąć działania zmiany naszego celu i dostosowania go do obecnie otaczających nas warunków. Po przejściu wszystkich kroków zgodnych z metodą SMART warto wrócić i porównać oba nasze przykłady zdefiniowanych celów. Zaczynaliśmy z celami: „Znajdę lepszą pracę” i „Zwiększę sprzedaż”, obecnie cele, które zostały zdefiniowane metodą smart wyglądają następująco: „W ciągu 3 miesięcy znajdę nową pracę na stanowisku X w firmie realizującej projekty z branży Y, na rynku międzynarodowym. Moje nowe wynagrodzenie będzie nie mniejsze niż Z” „W ciągu 6 miesięcy zwiększę sprzedaż w mojej firmie o 10%, stosując nową kampanie marketingową, polegającą na wyświetlaniu spersonalizowanych reklam na mediach społecznościowych naszym potencjalnym Klientom”. Metoda SMART pozwala nam doprecyzować nasz cel i znacząco zwiększyć szansę na jego powodzenie.Gdzie wykorzystujemy SMART?
Metodę SMART z racji na jej popularność wykorzystuje się zarówno w życiu zawodowym jak i prywatnym. Z celami opisanymi metodą SMART spotkacie się w każdej branży przemysłowej oraz usługowej. Najczęściej cele SMART wyznacza się na początku roku w danym przedsiębiorstwie, departamencie, oddziale czy komórce i dzięki nim osiągamy założone cele w określonym czasie. W Zarządzaniu Projektami, bardzo ważne jest aby zakładać realne do wykonania cele a następnie je weryfikować, dlatego wielu Kierowników Projektu ceni sobie metodę SMART i angażuje swoich współpracowników do wspólnego określania nowych celów metodą SMART. Pamiętaj również że nasz darmowy kurs z definiowania celów SMART w prosty i przyjemny sposób nauczy Cię jak skutecznie definiować cele metodą SMART.SMART – co może pójść nie tak?
Metoda definiowania celów SMART jest obarczona pułapkami, jednak jeśli je poznacie to z łatwością możecie wykorzystać je na własną korzyść. Jeśli w pracy zawsze stosujecie metodę SMART to nie zapomnijcie skorzystać z naszego darmowego narzędzia do definiowania celów, które jest dostępne w naszym darmowym kursie z definiowania celów metodą SMART. Ponieważ sama metoda SMART nie ma ram dotyczących ilości celów, które na siebie bierzemy, niezwykle łatwo jest doprowadzić do sytuacji gdzie po prostu tych celów będzie o wiele za dużo do wykonania. Dodatkową korzyścią z wykorzystywania naszego narzędzia z celami SMART w przedsiębiorstwie jest powiązanie celów względem siebie. Sprawdzenie ich wzajemnych relacji i upewnienie się że cele się nawzajem wspierają a nie wykluczają. Kluczowe jest to żeby być świadomym że metoda SMART w żaden sposób nie służy do hierarchizacji stworzonych celów, tutaj znów przydatne jest nasze narzędzie w którym zawrzecie wszystkie cele SMART i następnie ustawicie je w odpowiedniej kolejności dodającej największą wartość.Inne metody wyznaczania celów
Metoda SMART nie jest jedyną dostępną metodą definiowania celów, chociaż na ten moment najpopularniejszą. W wielu przedsiębiorstwach stosuje się metodę OKR – skrót od Objectives Key Results. Metoda OKR opisuje jak ustalać priorytety, co robić aby poprawić skuteczność ich wykonywania. Istnieje również metoda SPVEM, która pomaga nam wyznaczać cele patrząc na nie z innej perspektywy niż metoda SMART. Metoda definiowania celów SPVEM skupia się na procesie realizacji celów, tak aby ich osiąganie dostarczało Ci jak najwięcej satysfakcji i radości, odkładając na bok ramy czasowe, które powodują często stres. SPVEM sprawdza się w definiowaniu celów prywatnych.SMART – Podsumowanie
Metoda tworzenia celów SMART to koncepcja definiowania celów w oparciu o pięć głównych cech zdefiniowanego celu. Wspomniane cechy to:- S – Specific – Konkretny
- Przy tym punkcie należy odpowiedzieć na pytanie: Co konkretnie chce osiągnąć?
- M – Measurable – Mierzalny
- Przy tym punkcie należy odpowiedzieć na pytanie: Jak sprawdzę że osiągnąłem swój cel?
- A – Attainable – Osiągalny
- Przy tym punkcie należy odpowiedzieć na pytanie: Czy mój cel jest realny do osiągnięcia?
- R – Relevant – Istotny
- Przy tym punkcie należy odpowiedzieć na pytanie: Czy wyznaczony cel jest ważny? Jeśli tak to po co go realizuje?
- T – Time-bound – Określony w czasie
- Przy tym punkcie należy odpowiedzieć na pytanie: W jakim czasie zrealizuje swój cel?
- E – Evaluated – Oceniony
- Pozwalająca nam cyklicznie oceniać postępy w dążeniu do realizacji celu
- R – Readjust – Zredefiniowany
- Ostatnia cecha, która pozwala na częściową lub całkowitą redefinicję celu, zmieniając jego zakres lub czas wykonania
